Ta Là Tiểu Lang Trung

Đề bài là những nguyên nhân khiến hiểu lầm về bệnh thái dương thương hàn trong Thương hàn luận, cùng cấm kỵ khi sử dụng Bạch hổ thang, sau đó tiến hành phân tích bình luận.

Thương hàn luận thì Tả Thiếu Dương thuộc như cháo, vấn đề là trong đó có một số điều mà sau này được mọi người công nhận là sai lầm.

Trong điều một trăm bảy sáu của Thương hàn luận nguyên văn là "Thương hàn mạch phù hoạt, dĩ thử biểu hữu nhiệt, lý hữu hàn, bạch hổ thang chủ chi". Nói đơn giản là nếu mạch phù hoạt, ngoài nóng trong lạnh thì dùng Bạch hổ thang để chữa, thế nhưng Bạch hổ thang, lại dùng để chữa ngoài nóng trong nóng, chứ không phải là vừa hàn vừa nhiệt, sai lầm này cho tới triều Tống mới phát hiện ra.

Một sai lầm nhỏ, không có gì cần tranh luận ở thời hiện đại, nhưng ở thời Đường không ai phát hiện ra. Nếu là cuộc giao lưu học thuật thì không thành vấn đề, nói ra quan điểm chính xác là được. Nhưng đây là khoa cử, y là khảo sinh, khi đó mọi người đều nhận định mỗi điều trong Thương hàn luận là kinh điển, là chân lý tuyệt đối, không có khả năng có chút sai lầm nào, nếu y chỉ ra sai lầm này, thì cái đúng của y lại thành sai.

Kiên trì chân lý không hề sai, nhưng đôi khi phải trả giá, ví như Giordano Bruno kiên trì học tuyết mặt trời là trung tâm, đi trái với tuyết trái đất là trung tâm vạn vật thời bấy giờ, kết quả bị tòa án dị giáo kết tội và hỏa thiêu. Nếu như bây giờ trong bài thi mình viết Bạch hổ thang trị bệnh " ngoài nhiệt, trong cũng nhiệt", chứ không phải là "ngoài nhiệt, trong có hàn", tuy không tới mức bị thiêu chết như Bruno, nhưng chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới thành tích.

Chất vấn quyền uy không phải chuyện đùa, không khéo bị kẻ ủng hộ quyền uy dẫm bẹp, đây không chỉ là một sai lầm trong sách, mà là vấn đề tôn trọng quyền uy, là vấn đề nguyên tắc.

Tả Thiếu Dương biết rất rõ tất cả những điều đó, nhưng y vẫn đặt bút xuống, sự kiêu ngạo không cho phép y viết ra những điều ngu xuẩn, lần trước khi chép lại cái bài thi hộ sai tè le của Ngũ Thư đã khiến khi tức điên ném bút đi mấy lần.

Hàm hồ bỏ qua không trả lời cũng không được, lần này tham gia y cử toàn quốc có tới hơn sáu trăm người, đều là tinh anh các nơi tuyển ra, trả lời sai một đề bài, e khó mà đỗ được.

Tả Thiếu Dương ngồi ngây ra đó, không cả muốn trả lời câu phía sau nữa.

Khoa cử không cho phép nộp bài rời cống viện trước, sợ ảnh hưởng tới người khác, phải đợi tới cuối cùng mới thống nhất nộp bài.

Tả Thiếu Dương ngồi suốt từ sáng cho tới chiều, không viết thêm được chữ nào, nội tâm đấu tranh không ngơi nghỉ, chẳng nhận ra thời gian trôi qua.

Hôm nay trời không có tuyết, cũng chẳng có nắng, chỉ có gió lạnh thổi ù ù, như những con yêu tinh quái ác nhè chỗ hở trên người để chui vào. Do hôm qua tuyết lớn, lúc này mặt đất còn phủ một lớp tuyết dày, gió thổi càng làm trời lạnh hơn. Tả Thiếu Dương có lò giữ ấm, nhưng chỉ hơ chân và sưởi ấm tay mà thôi, người rồi mặt lạnh tới đơ lại, cứ ngồi lý trong không gian chật hẹp, bị gió lùa cả hai đầu, thi thoảng phải buông bút, nhét tay vào nách, nếu không thì tay đông cứng không viết nổi.

Làm bài thi trong hoàn cảnh này là khảo nghiệm cả tri thức, tinh thần lẫn sức khỏe.

Trống báo giờ vang lên, nhắc khảo sinh chỉ còn một canh giờ nữa là nộp bài, Tả Thiếu Dương vẫn chưa quyết định phải làm thế nào.

Đột nhiên nghe thấy tiếng gì đó giống tiếng khóc, mới đầu còn tưởng là gió thổi qua cãi lỗ sau lưng tạo ra, nghe kỹ đúng là tiếng khóc thật, ở cái chuồng bên cạnh truyền tới, Tả Thiếu Dương dán sát tai vào vách gỗ, có tên nào đó đang khóc tức tưởi.

Các khoa mục được xếp đan cái nhau, như thế tránh bên cạnh có thể nhắc bài, nói cách khác hai buồng thi bên cạnh Tả Thiếu Dương đều không phải y khoa.

Tả Thiếu Dương đoán chắc là không làm được bài, lại sắp hết giờ, cho nên mới khóc. Thời sau tuy áp lực thi cử cũng rất ghê gớm, nhưng một năm thi lớn kiểm tra nhỏ cũng có mấy đợt, mười hai năm đi học vô số kỳ thi, học sinh phần nào được tôi luyện rồi. Nhưng thời xưa mười năm đèn sách thi một ngày, ngay cả người tham gia vài lần thi, tâm lý thi cử vẫn rất kém, không làm được bài khóc tại chỗ là bình thường, làm bài không tốt, về phòng trọ treo cổ tự tử gần như năm nào cũng xảy ra. Thậm chí nuốt than nóng tự sát ở trường thi cũng có, thế nên quan chủ khảo mới phải làm phép xua đuổi những ác linh đó đi.

Tiếng khóc truyền tới tai giám khảo, bọn họ là người trải qua khoa cử, thấu hiểu gian khổ trong đó, nên không trách mắng, chỉ đi tới nói nhỏ:” Làm sao vậy?”

Khảo sinh bên cạnh nghẹn ngào nói:” Bẩm đại nhân, trời quá lạnh, tay học sinh cóng lại rồi, không cầm nổi bút nữa.”

Giám khảo nhìn hắn một lượt thở dài:” Ngươi ăn mặc mỏng manh như thế, lại không có lò sưởi ấm, mùa đông giá rét này, có lạnh chết cũng không phải chuyện lạ. Theo quy củ cống viện, ta không thể cho khảo sinh mượn đồ, dù bất kể là thứ gì, ngươi thử đứng lên hoạt động một chút xem.”

Không có lò sưởi ấm? Tả Thiếu Dương rùng mình, tên này quá trâu bò biến thái rồi, y có lò có chăn mà run cầm cập nữa là.

Khảo sinh kia nghe lời, định đứng dậy, nhưng càng khóc to hơn:” Học sinh không đứng lên được nữa.”

Giám khảo vội tới gần:” Suỵt, đừng khóc nữa, ảnh hưởng tới người khác làm bài.”

Khảo sinh kia cắn chặt lấy răng, những tiếc nấc nghẹn vẫn phát ra từ mũi.

Tả Thiếu Dương nghe tới đó, thò đầu ra nói:” Đại nhân, học sinh đã làm bài xong, có thể cho vị huynh đài đó mượn lò sưởi không?”

Giám khảo đó nhìn số hiệu của Tả Thiếu Dương, mỉm cười tán thưởng, lấy cái lò, kiểm tra kỹ càng, đưa cho khảo sinh kia: Ngươi may mắn đó, không mau cám ơn đi.

Cống sinh kia xoay người, dù cách tấm ván không nhìn thấy, vẫn vái lạy:” Đa tạ nhân huynh, tiểu đệ Mã Chu đời đời không quên ân này, dám hỏi đại danh?”

Mã Chu? Tả Thiếu Dương giật mình, liệu hắn có phải là tấm gương hiếu học Mã Chu, sau đó làm tể tướng không? Thời tiểu học trong những bài học đạo đức có nói tới Mã Chu, chỉ là quá lâu, Tả Thiếu Dương chỉ biết hắn sống thời Đường mà thôi.

Theo chuyện mà Tả Thiếu Dương còn nhớ thì Mã Chu xuất thân bần hàn, cha mẹ đều mất, dựa vào nghị lực ngoan cường khắc khổ học tập, học thức uyên bác, kinh luân đầy bụng, cuối cùng lên làm tể tướng. Vì là bài học giáo dục trẻ con nên đơn giản dễ đọc dễ nhớ, thông tin chi tiết hơn không có, mà có thì Tả Thiếu Dương cũng chẳng thể nhớ được.

Tả Thiếu Dương định trả lời nhưng giám khảo ra hiệu im lặng, trong cống viện không cho phép khảo sinh nói chuyện với nhau, bất kể nội dung là gì.

Mã Chu cũng không dám nói nữa, lại hướng về phòng bên vái lạy một cái, đặt hai tay lên lò sưởi, miệng rên hừ hừ như mèo bệnh, qua một lúc tay bắt đầu cử động được, rơi lệ làm bài.

(*) Hôm nay dừng ở đây nhé.