1979 Thời Đại Hoàng Kim

Chương 3: Lao động là vinh quang nhất
Chẳng biết từ lúc nào, trời đã gần hoàng hôn.
Trần Kỳ nhìn đồng hồ, cất mấy tờ giấy bản thảo vừa viết, đè xuống dưới gối trên giường mình.
Khi ánh chiều tà dịu nhẹ rơi trên bàn, khu tập thể yên tĩnh cả ngày cuối cùng cũng trở nên náo nhiệt, tiếng chuông xe đạp leng keng, tiếng trẻ con nô đùa, tiếng lách cách thái rau trộn lẫn vào nhau, từng làn khói bếp bay tứ tán.
"Mẹ, mẹ về rồi!"
"Mua món gì ngon thế?"
"Không Tết nhất lễ lạt mua món gì ngon, cải thảo khoai tây, còn có dưa muối."
Vu Tú Lệ vừa đúng lúc tan làm, chẳng để ý đến việc khác, vừa vào cửa cởi áo khoác xuống là bắt đầu bận rộn, thuận tiện chỉ đạo: "Con bày dưa muối ra đĩa đi, sáng còn nửa miếng đậu phụ con lấy ra!"
"Đậu phụ làm gì? Dưa muối trộn đậu phụ à?"
"Trộn cái con khỉ ấy, nước nóng chần qua rồi trộn tương ăn!"
Dưa muối có hai loại, dưa chuột muối tương và củ cải khô cay ngọt, đều là của Lục Tất Cư.
Lục Tất Cư trước đây gọi là "Bộ bán lẻ rau muối Cờ Đỏ", năm 1972 Thủ tướng Nhật Bản Kakuei Tanaka thăm Trung Hoa, đoàn đại biểu đề nghị đến Lục Tất Cư tham quan, nên mới treo lại tấm biển hiệu cũ này.
Phòng bếp nhỏ được cơi nới bên ngoài, dùng gạch đá và giấy dầu dựng tạm thành một cái lều, một cái bếp lò, một cái tủ bát đã chiếm hết không gian. Bên cạnh phòng bếp là nơi để than tổ ong, cũng được che đậy bằng giấy dầu, xếp rất gọn gàng, đây là kiểu nhà sạch sẽ.
Có nhà lười thì cứ vứt bừa bãi, trời mưa xuống, đống than đó chảy ra từng vũng nước đen sì.
Trần Kỳ chủ động giúp một tay.
Hắn mới xuyên qua mấy ngày, có thể có tình cảm gì với cha mẹ này chứ?
Dĩ nhiên là không, nhưng người ta đối tốt với mình, bản thân cũng không keo kiệt đáp lại. Vu Tú Lệ nhanh chóng nấu cơm, thỉnh thoảng liếc nhìn hắn một cái, trong lòng cũng thấy kỳ lạ, thằng nhóc này mấy ngày trước còn như cá muối, sao đột nhiên lại Lý Ngư Đả Đỉnh rồi?
Khi trời nhá nhem tối, thức ăn được dọn lên bàn, vị cha tiện nghi kia Trần Kiến Quân cũng đã về.
Ông cũng ngoài bốn mươi tuổi, dáng người cao gầy, khí chất rất nhã nhặn, quần áo tuy cũ kỹ nhưng gọn gàng sạch sẽ, túi áo ngực cài một cây bút máy.
Trần Kiến Quân là nghiệp vụ viên.
Tân Hoa tiệm sách là đơn vị phát hành sách lớn nhất cả nước, một quyển sách hay một quyển tạp chí muốn phát hành thì phải liên hệ các nghiệp vụ viên, nghiệp vụ viên sẽ căn cứ vào nội dung cuốn sách này để đưa ra phán đoán sơ bộ, báo cho tiệm sách một con số, ví dụ 1000 cuốn, tiệm sách sẽ đặt trước 1000 cuốn, sau đó mới xem phản ứng thị trường.
Nhưng về sau công việc của nghiệp vụ viên đã thay đổi, biến thành nhân viên bán hàng, bởi vì ngành sách đã mở cửa, vị thế độc quyền không còn nữa.
"Cha!"
"Đi họp à?"
"Vâng!"
"Ừm, ăn cơm xong nói sau."
Trần Kiến Quân mỉm cười, nụ cười cũng rất nhã nhặn, thuộc kiểu người cả đời chưa từng nói tục.
Bữa tối rất đơn giản, miến khoai tây hầm cải thảo, đậu phụ thối và dưa muối.
Không phải không mua nổi thịt, mà là không mua được. Cư dân thành phố mỗi người mỗi tháng chỉ được cung cấp 3-5 lạng thịt heo, trong ba năm khó khăn, Kinh thành bình quân đầu người hàng năm mới cung cấp được 8 lạng rưỡi thịt heo, những nơi khác còn thảm hơn, đến chút thịt vụn này cũng không có.
Cha mẹ cũng là người đọc sách, trong xương cốt có chút khuôn phép, lúc ăn cơm không nói chuyện.
Đợi ăn xong, Trần Kiến Quân mới hỏi, Trần Kỳ lại kể lại nội dung cuộc họp một lần nữa.
"Con nghĩ thế nào?"
"Con..."
Hắn vừa định trả lời, bên ngoài bỗng có người gọi: "Trần Kỳ có nhà không?"
"Ôi, Vương đại mụ!"
"Mau mời vào, mau mời vào, sao bà lại đến đây?"
Người đến là một lão thái thái, tóc hoa râm, nụ cười hiền hậu, chính là cán bộ phường. Nàng ung dung ngồi xuống, cười nói: "Sáng nay họp đại hội, buổi chiều chúng tôi liền phân công nhiệm vụ, phường giao cho tôi 13 người, phải tìm được việc làm cho họ. Tôi nghĩ buổi tối mọi người đều ở nhà, nên qua xem một chút, nhà các người là hộ đầu tiên."
"Vậy thì thật làm phiền bà quá, đêm hôm khuya khoắt vẫn không được nghỉ ngơi..."
Vu Tú Lệ rót cho bà chén nước, vừa đúng lúc muốn hỏi chuyện này, nói: "Vương đại mụ, tôi nghe thằng bé nói muốn làm hợp tác xã dịch vụ sản xuất, bà cũng biết đó là đơn vị tập thể, xưa nay không được coi trọng. Tôi không phải nói đơn vị tập thể không tốt, chỉ là phường chúng ta không phải có cái xưởng may số ba sao? Trong xưởng không thể sắp xếp được à?"
"Ối chà, nói thì nhẹ nhàng, cô biết trong quận có bao nhiêu thanh niên chờ việc làm không?"
Vương đại mụ vỗ đùi, ra hiệu bằng tay: "Tám mươi ngàn người! Chính phủ tìm đâu ra tám mươi ngàn vị trí công việc? Từ trên xuống dưới ai cũng rầu chết đây. Hơn nữa nhiều người đã hai lăm hai sáu tuổi rồi, bao nhiêu năm không có việc làm, chúng tôi phải ưu tiên sắp xếp cho họ.
Cái xưởng may số ba kia, chúng tôi nói hết lời mới nhét vào được hơn một trăm người, nhà các người đừng nghĩ đến nữa."
"Vậy ý của bà là để chúng nó làm gì?"
Trần Kiến Quân hỏi.
"Tôi nghĩ thế này..."
Vương đại mụ uống một ngụm nước, nói: "Cửa Trước là mảnh đất vàng, người Kinh thành thích đi dạo, người nơi khác cũng thích đi dạo. Hàng năm không biết có bao nhiêu người nơi khác đến công tác, tiện đường cũng phải ghé qua xem một chút phải không? Nhưng Cửa Trước có bao nhiêu cửa hàng như vậy, mà lại không có một chỗ bán nước nào, đám người này đến nơi, đến ngụm nước miếng cũng không có mà uống.
Cô nói mua nước ngọt Bắc Băng Dương, cái đó một hào rưỡi một chai, còn cần phiếu nữa, đại gia đâu có nỡ. Tôi tận mắt nhìn thấy đấy, có người dùng ống da tưới hoa để uống nước kia kìa.
Cho nên chúng tôi liền nghĩ, nếu ở Cửa Trước bày một cái quán bán trà, nhất định sẽ có người mua."
Bán nước trà???
Cha mẹ đưa mắt nhìn nhau, cái này... cái này có mất thể diện quá không! Hai vợ chồng ta đều là người có ăn có học, làm việc ở Tân Hoa tiệm sách, kết quả con trai lại đi bán nước trà? Ở xã hội cũ đó là công việc của hạng người hạ đẳng!
Hạ đẳng đến mức nào?
Trong《Lạc đà Tường Tử》viết, một lão già kéo xe tay không nổi nữa, cũng chỉ có thể gánh gánh hàng rong bán trà dọc phố, sống lay lắt qua ngày, vô cùng thê thảm... Ngươi xem đấy, bán nước trà còn không bằng cả Tường Tử, Tường Tử tốt xấu gì cũng có nhà (thuê), có xe (mua ba lần, đều mất), có vợ (chết vì sinh khó).
"Vương đại mụ, thật sự không có vị trí nào khác sao?"
"Có chứ, vị trí kỹ thuật, thằng nhóc nhà cô biết làm thợ mộc không?"
"Không biết!"
"Có tay nghề thợ may không?"
"Không có!"
"Biết cầm xẻng nấu ăn không?"
"Không biết!"
"Thế thì thôi chứ sao!"
"..."
Cha mẹ lại lần nữa nhìn nhau, thậm chí có chút xấu hổ, hóa ra con trai nhà mình là đồ bỏ đi? Đáng ghét hơn là, cái tên bỏ đi kia lại vẫn đang vui vẻ, cứ như đang nói chuyện không phải của hắn vậy.
"Được rồi các người bàn bạc đi, tôi phải đến hộ tiếp theo đây!"
Vương đại mụ nhanh chóng đứng dậy.
Cả nhà ba người im lặng một hồi, Vu Tú Lệ nói: "Nói đi chứ, rốt cuộc con nghĩ thế nào?"
"Con tuân theo sự sắp xếp của tổ chức, bảo con làm gì thì làm nấy!" Trần Kỳ đáp.
"Bảo con bán nước trà con cũng đi? Lại còn ở Cửa Trước, cách tiệm sách có bao xa đâu, đồng nghiệp không cười chết ta à?"
"Không đâu, bởi vì con cái của đồng nghiệp mẹ đang cùng con bán nước trà đấy."
Phụt!
Vu Tú Lệ suýt nữa tức chết, giận dữ nói: "Con đừng có dẻo miệng với ta, ngày mai ta sẽ đi xin nghỉ hưu sớm, con đến nhận chỗ của ta!"
"Con không cần mẹ về hưu, mẹ mà nghỉ hưu, con lập tức đi bày sạp ngay trong đêm."
"Tiểu Kỳ, con đừng khéo mồm khéo miệng nữa, con nói thật với chúng ta đi, tại sao lại muốn đi?"
Trần Kiến Quân一直im lặng nãy giờ mở miệng hỏi.
"Không có lý do đặc biệt gì cả, con chỉ cảm thấy lao động là vinh quang, ở đâu cũng có thể vì tổ quốc góp một viên gạch, là cha mẹ tư tưởng cũ kỹ quá rồi, coi thường việc bán nước trà. Đến Thì Truyện Tường móc phân hố xí còn có thể làm đại biểu Hội đồng Nhân dân toàn quốc, chiến sĩ thi đua toàn quốc, con bán nước trà thì sao chứ? Tương lai con cũng có thể đứng trong Đại Hội Đường bắt tay với lãnh đạo!"
Hay thật, hào quang đảng viên trên người Trần Kỳ chói lòa vạn trượng.
Thì Truyện Tường là một công nhân dọn phân ở quận Sùng Văn, vào Quốc khánh năm 1966, ông đã được lên lầu thành Thiên An Môn. Giáo viên bắt tay ông, Ngũ hào mời ông rượu, Chu lão tổng gắp thức ăn cho ông, nói: "Lão Thì, ông là người lao động cực nhọc, phải uống nhiều rượu, ăn nhiều thức ăn vào..."
Lúc đó Kinh thành còn dấy lên phong trào tình nguyện móc phân, thầy trò trường cấp ba, nhà văn, phóng viên, diễn viên xếp hàng muốn cùng ông đi móc phân hố xí. Nghe nói còn có một nữ sinh viên Thanh Hoa, vì không được xếp lịch, liền giả làm con gái nuôi của Thì Truyện Tường, cuối cùng được như ý nguyện cùng cha nuôi đi móc phân.
Trước đây trong sách giáo khoa tiểu học có câu chuyện về Thì Truyện Tường, bây giờ không biết còn không.
Đó là thời đại mà người lao động ngầu nhất!
Bây giờ nếu ai còn tuyên truyền lao động là vinh quang nhất... Quần chúng: Hờ... Phỉ phui!
"..."
Trần Kiến Quân nghe những lời không thể phản bác này, nhất thời nghẹn lời, nhìn sang Vu Tú Lệ, hay là lúc nào rảnh chúng ta sinh thêm đứa nữa đi? Đứa nhỏ này ngốc mất rồi!
Tinh thần cống hiến, đều là nói cho người khác nghe.
Đến lượt bản thân hoặc người thân, mà vẫn có thể không chút do dự đi cống hiến, đó được gọi là tấm gương, nhưng rất nhiều người không làm được như vậy.
Lời nói không thông, chỉ có thể đi ngủ.
Trong nhà không có tivi, lại thường xuyên bị cắt điện, ngoài một cái máy thu thanh cà tàng ra chẳng có hoạt động giải trí gì.
Trong sân cũng dần dần yên tĩnh trở lại, ánh trăng rọi qua rèm cửa sổ, tiếng côn trùng mùa xuân kêu khe khẽ, Trần Kỳ nằm duỗi người trên giường ở phòng ngoài, nghe tiếng thì thầm bàn tán bên trong, chắc chắn vẫn đang bàn chuyện công việc của mình.
Hắn thực sự không muốn để Vu Tú Lệ nghỉ hưu sớm, bởi vì hắn biết mình chắc chắn sẽ không làm công việc này lâu dài, như vậy thì lãng phí.
Hơn nữa công việc ở Tân Hoa tiệm sách này hắn chẳng hứng thú gì, người ta ba đời làm thuốc lá, ba đời làm dầu mỏ, ba đời làm điện lực, ba đời làm ngân hàng, đến lượt ta lại thành ba đời làm ở tiệm sách à?
"..."
Trần Kỳ trở mình, nhắm mắt lại.
Kỳ thực bán nước trà cũng tốt, làm việc khác cũng được, đều chẳng sao cả, hắn đã chuẩn bị sẵn sàng để xách thùng bỏ chạy bất cứ lúc nào.
(hết chương)