Chuế Tế

Sau tiết trời xuân hàn, cơ thể đau nhức âm ỷ cuối cùng đã không còn phản kháng.
Mùa hè của Lâm An nhiều mưa mà nóng bức, là một khoảng thời gian dễ chịu nhất từ xưa đến nay của Lý Tần, vết thương cũ lúc thủ thành Thái Nguyên không phát tác lại, ban ngày qua lại tiếp khách, dạy học đọc sách, cũng vì thời tiết này mà có được không ít thuận tiện. Trong sân viện của Minh Đường, hắn thường xuyên thảo luận với một nhóm học sinh, bằng hữu tốt đến tận đêm khuya, thậm chí cũng có lúc thâu đêm suốt sáng. Khoảng thời gian tại Lâm An này, cũng có thể xem như một đoạn nhân sinh an yên nhất mà hắn đã trải qua.
Trên văn đàn thậm chí là chính đàn của Vũ triều, Lý Tân giờ đây là một sự tồn tại phức tạp và cổ quái.
Lúc Lý Tần còn trẻ, cũng được coi như kỳ tài ngút trời danh chấn một nơi, với sự phong lưu giàu có của Giang Ninh, đệ nhất tài tử trong miệng mọi người, nếu ở kinh thành, cũng được coi như thanh niên tài tuấn tài năng xuất chúng.
Đương nhiên, cách nói trong miệng những người tầng dưới chót, dừng lại trong miệng những người này, đối với kẻ cầm quyền, lộng triều thực sự trong thời đại này mà nói, thơ văn phong lưu, đệ nhất tài tuấn gì đó, cũng đều chỉ là mỹ danh cất bước mà thôi. Lý Tần tuy có tài danh, nhưng trong khoảng thời gian ban đầu kia, quan vận không tốt, đi sai phương pháp, không lâu sau, danh tiếng này cũng chỉ vỏn vẹn là một cách nói.
Hắn tiến vào chính đàn, bắt nguồn từ sự ưu ái của Tần Tự Nguyên, nhưng mà trong khoảng thời gian đó cũng không thể nói đã tiến vào vòng trung tâm của Tần hệ. Sau này hắn coi giữ Thái Nguyên với Tần Thiệu Hòa, Tần Thiệu Hòa bỏ mình, hắn bị thương nặng mà quay về. Sau khi Tần Tự Nguyên mất, Ninh Nghị giết vua, Lý Tần bèn vẫn luôn trong một vị trí khó xử. Giết vua cố nhiên là đại nghịch bất đạo, nhưng đối với cái chết của Tần Tự Nguyên, đám đông trong âm thầm ít nhiều có chút đồng tình, mà nếu bàn về Thái Nguyên... đám đông chọn lựa trầm mặc hoặc đứng ngoài quan sát lúc đó khi nhắc tới, lại ít nhiều gì đều có thể khẳng định sự tiết liệt của Tần Thiệu Hòa.
Lý Tần hãm sâu trong Thái Nguyên, một thân đau bệnh, trong những ngày tháng hỗn loạn ban đầu ấy mới được tự bảo vệ, nhưng thái độ của trên dưới triều đình đối với hắn, cũng đều trở nên lãnh đạm.
Mối nhục Tĩnh Bình, ngàn vạn người lưu lạc mất đi nơi ở. Lý Tần vốn là quan văn, lại bí mật tiếp nhận nhiệm vụ, đi giết Ninh Nghị, điều mà bên trên nghĩ, là dùng thái độ “lợi dụng phế vật” để đày hắn đến nơi tử địa.
Lý Tần cuối cùng đoạn tuyệt với Ninh Nghị, trong sự hỗn loạn lớn của Trung Nguyên, hắn với thân phận một giới thư sinh, theo đám lưu dân xuôi nam, lại trải qua dò núi khuấy biển. Lúc này Chu Ung thượng vị, hai tỷ đệ Chu Bội, Quân Vũ có được quyền thế, vốn nên là lúc trọng dụng hắn, nhưng mà Lý Tần lại từ bỏ ý nghĩ tiếp tục vào triều làm quan. Hắn xây dựng thư viện Minh Đường, lại mở ra nhà xưởng in sách, mỗi ngày phát “báo giấy”, cho ra một số quyển tập câu chuyện nhỏ in ấn, ngồi đàm đạo cùng mọi người, giải Tứ Thư Ngũ Kinh, lại không đặt chân nhiều vào quan trường nữa.
Đám đông thế là “hiểu rồi”, đây là muốn gây dựng hư danh.
Trong rất nhiều lịch sử trước đây, người đọc sách lòng có đại tài, không muốn làm quan nhỏ sự vụ vụn vặt, cho nên gây dựng danh vọng trước, đợi đến tương lai, một bước lên trời, làm tể làm tướng, cũng coi như là một con đường. Lý Tần nhập sĩ bắt nguồn từ Tần Tự Nguyên, lại thành danh vì đoạn tuyệt với Ninh Nghị, nhưng bởi thái độ của Ninh Nghị ngày đó và mấy quyển sách hắn giao cho Lý Tần, tiếng tăm này suy cho cùng vẫn là thật. Nam Vũ hiện giờ, có thể có một “túc địch” của Ninh Nghị như vậy, cũng không phải là một chuyện xấu, về công về tư, hai tỷ đệ Chu Bội, Quân Vũ cũng tương đối công nhận hắn, cũng ở sau lưng trợ giúp, giúp thanh thế của hắn.
Đương nhiên, còn về cách nghĩ và ý đồ thật sự của Lý Tần, người bằng lòng xem không có nhiều, mà người có thể xem hiểu, cũng lại càng ít.
Cứ như vậy, trong mấy năm nay, sân viện Minh Đường ở chỗ vắng vẻ của tây bắc Lâm An đã trở thành nơi trung tâm của văn đàn Vũ triều, văn nhân học sinh qua lại đến cửa, hoặc cống hiến trí tuệ, hoặc chất vấn với hắn, hy vọng có thể mượn một lần hành động mà thành danh, cũng có một số kẻ có ý đồ khác, thỉnh thoảng tới: Đây là nhân sĩ dũng liệt cơ trí muốn đi Tây Bắc trừ ma, thấy quốc gia nguy vong, dũng cảm đứng ra, vứt bút tòng quân, những thư sinh này gia cảnh đa phần sung túc, dẫn theo tùy tùng biết võ, gia đinh hào dũng, muốn bắt đầu dọn dẹp, bình định lập lại trật tự từ căn nguyên mầm vạ của Vũ triều, cho nên trước khi khởi hành, tới đây dò hỏi Lý Tần tin tức liên quan tới vị đại địch đó, là biết người biết ta, trăm chiến không thua.
Đầu năm nay, những người này bắt đầu trở nên nhiều lên.
Đối với những người này, Lý Tần cũng đều sẽ đưa ra sự chiêu đãi tận lực khách khí, sau đó nói cho bọn họ biết một số cách nghĩ của mình... một cách khó khăn...
- Nằm ở phía tây nam, thế lực hiện giờ của Ninh Nghị, chủ yếu chia thành ba nhóm... chỗ trung tâm là ba huyện Hòa Đăng, Bố Lai, ngoài ra có Tần Thiệu Khiêm đóng quân Thổ Phiên, đây là nơi trọng tâm tinh nhuệ của Hắc Kỳ; thứ ba, Lam Hoàn Đồng ở Miêu cương, người Miêu ở gần đây vốn chính là một nhánh của Bá Đao, thiên nam Bá Đao Trang, lại là một bộ phận tàn dư sau khi Phương Lạp khởi nghĩa, sau khi đám người Phương Bách Hoa chết, Bá Đao Trang này bèn vẫn luôn thu nạp loạn phỉ của Phương Lạp, sau tụ thành một nhóm lực lượng...
- Vô sỉ! Ninh Nghị này trước khi làm ra chuyện đại nghịch, còn từng rêu rao có đại công trong việc bình định Phương Lạp! Giờ xem ra, thật sự là càng vô sỉ!
Ánh nắng xuyên qua lá cây rơi xuống, người trẻ tuổi ngồi trong sân viện, mặt mũi đoan chính tên Tần Chinh, chính là con cháu của Tần thị ở một dải Phúc Châu. Tần gia chính là đại tộc địa phương, thư hương thế gia, trong nhà Tần Chinh không phải con trưởng, từ nhỏ học võ hiện giờ cũng có một phen thành tựu, lần này, cũng là muốn đi tây nam giết giặc, đến đây dò hỏi Lý Tần.
- Đúng thế.
Lý Tần uống một ngụm trà, gật gật đầu.
- Tên Ninh Nghị này, tâm cơ thâm trầm, rất nhiều chuyện đều có bố cục nhiều năm của hắn. Muốn nói thế lực Hắc Kỳ, ba nơi thực địa này vẫn không phải chủ yếu, bỏ qua tinh binh của ba nơi này, thứ chân chính khiến Hắc Kỳ chiến mà có thể thắng, chính là hệ thống tình báo chỗ nào cũng có trong những năm gần đây. Những hệ thống này ban đầu là khiến hắn chiếm hời lớn trong tranh phong với người lục lâm, giống như tại Biện Lương mấy năm trước...
- Vô sỉ!
Lý Tần nói tới đủ loại sự tình lúc Ninh Nghị đối đầu với người lục lâm mấy năm đầu, Tần Chinh nghe được bố trận, bèn nhịn không được ngoác miệng chửi một câu, Lý Tần cũng chỉ gật đầu rồi nói tiếp.
- Những năm gần đây, nhân sĩ lục lâm muốn tru sát Ninh Nghị rất nhiều, cho dù trong hai năm Ninh Nghị mất tích, nghĩa sĩ như Tần hiền đệ đây, hoặc người văn người võ nối tiếp nhau đi Tây Bắc cũng không ít. Nhưng mà, thời điểm đầu tiên mọi người đều dựa vào lòng căm phẫn, trao đổi không đủ, cảnh ngộ gặp phải không khác mấy với người lục lâm ban đầu. Vẫn chưa tới Hòa Đăng, có nhiều kẻ người mình dấy lên nội chiến, hoặc là vừa mới tới nơi, đã phát hiện đối phương có chuẩn bị từ trước, một chuyến đi của mình sớm đã bị để mắt tới. Trong thời gian này, có người thất bại tan tác mà trở về, có người nản lòng thoái chí, cũng có người... vì vậy mà bỏ mình, một lời khó nói hết...
- Vô sỉ! Ma đầu nên giết!
- Đúng đó.
Lý Tần gật đầu.
- Có điều, người đọc sách chung quy không giống mãng phu, trong thời gian mấy năm, đám đông rút kinh nghiệm xương máu, cũng có người tài ba trong số đó, tìm được phương pháp đối kháng với chúng. Trong này, đám người Long Kỳ Phi của Long gia Hàng Châu, Lý Hiển Nông của Lĩnh Nam, cũng từng thật sự uy hiếp đến sự tồn vong của Hắc Kỳ. Như Long Kỳ Phi, đã từng đích thân vào Hòa Đăng, biện luận với đám người Hắc Kỳ, chỉ trích thẳng mặt sai trái của đám người đó. Tài ăn nói của hắn cao siêu, đám đông Hắc Kỳ tương đối khó chịu, sau đó hắn du thuyết các nơi, từng liên hợp với quan binh mấy châu, muốn cầu tiêu diệt Hắc Kỳ, lúc ấy thanh thế rất lớn, nhưng Hắc Kỳ giở trò bên trong, dùng tử sĩ vào thành khuyên chiến, cuối cùng thất bại trong gang tấc.
- Còn về Lý Hiển Nông, điểm bắt đầu của hắn, chính là tộc Ni tây nam. Tiểu Lương Sơn chính là nơi tụ họp của tộc Ni, Ni tộc ở đây dân phong nhanh nhẹn dũng mãnh, tính tình cực kỳ ngang tàng bạo ngược, bọn họ quanh năm cư trú tại biên cảnh của Vũ triều ta và Đại Lý, người ngoài khó quản, nhưng nói tóm lại, đa số Ni tộc vẫn nghiêng về Vũ triều ta. Lý Hiển Nông du thuyết tại các bộ của tộc Ni, khiến những người này xuất binh tấn công Hòa Đăng, cũng từng ngấm ngầm muốn ám sát thê thiếp Ninh Nghị, để hắn xuất ra át chủ bài, sau này trong Tiểu Lương Sơn mấy bộ lạc tộc Ni chinh phạt lẫn nhau, một tộc dẫn đầu gần như bị diệt toàn bộ. Việc này đối ngoại nói là nội chiến, kì thực là Hắc Kỳ động thủ. Chịu trách nhiệm cho việc này chính là nanh vuốt của thủ hạ Ninh Nghị tên gọi Thang Mẫn Kiệt, thủ đoạn tàn bạo, hành sự cực kỳ ác độc, nếu Tần hiền đệ đi tây nam, phải cẩn thận với người này.
- Hừ, tội nên giết!
Tần Chinh lại hừ một câu.
- Hắc Kỳ có thanh thế lớn tại một vùng Tiểu Lương Sơn, hai mươi vạn người tụ tập, không phải cái dũng thất phu có thể địch. Sau chuyện của nội chiến Ni tộc, Lý Hiển Nông bị Thang Mẫn Kiệt kia truy sát, nghe nói suýt chút nữa gây họa tới người nhà, nhưng cuối cùng được đám người giúp đỡ, nên mới vô sự. Nếu Tần hiền đệ đi qua bên đó, cũng không ngại liên lạc với đám người Lý Hiển Nông, Long Kỳ Phi, trong đó có rất nhiều kinh nghiệm cách nghĩ, có thể tham khảo.
- Có những nghĩa sĩ này ở đây, Tần mỗ sao có thể không đi bái kiến.
Tần Chinh gật đầu, qua một lát, lại nói.
- Kỳ thực, Lý tiên sinh ở nơi này không ra ngoài, bèn có thể biết được chuyện lớn như vậy, tại sao không đi tây nam, đồng tâm hiệp lực hoàn thành? Ma đầu kia làm điều ngang ngược, chính là nguyên nhân họa loạn của Vũ triều ta, nếu Lý tiên sinh có thể đi tây nam, trừ ma đầu này, nhất định danh chấn thiên hạ, như tiểu đệ nghĩ, với danh vọng của Lý tiên sinh, nếu có thể đi, đám nghĩa sĩ của tây nam, cũng nhất định sẽ theo tiên sinh hành sự...
Hắn nói xong lời này, vẫn chưa đợi Lý Tần trả lời, lại nói:
- Ta biết ban đầu tiên sinh ở Tây Bắc, đã trải qua một lần ám sát ma đầu, chẳng lẽ vì chuyện này mà nhụt chí? Thứ cho tiểu đệ nói thẳng, đây là chuyện lớn vì nước vì dân, một lần thất bại thì có gì phải nhụt chí, làm hết lần này đến lần khác cho đến khi nào thành công... ồ, tiểu đệ càn rỡ, vẫn mong tiên sinh thứ tội.
Nghe hắn nhanh mồm nhanh miệng nói hết những điều này, Lý Tần cười cười, hơi chắp tay:
- Việc này cám ơn Tần hiền đệ khuyên bảo, chuyện của Tây Bắc, đích thực là một phen tâm bệnh của ta. Chỉ là sau chuyện kia, ta cũng từng suy đi nghĩ lại, giết Ninh Nghị rồi, chúng ta có thể đánh bại người Nữ Chân sao? Khác biệt giữa chúng ta và Hắc Kỳ quân, rốt cuộc là ở chỗ nào. Hắc Kỳ phát triển cho tới bây giờ, tính tổng cộng chẳng qua hai mươi ba vạn người, lại đã thực sự danh chấn thiên hạ, tại sao Vũ triều ta giàu có bốn bể, lại bị người Nữ Chân đánh cho chật vật lui về nam...
- Ai dà, Lý tiên sinh.
Tần Chinh cắt ngang lời hắn.
- Vũ triều ta chẳng qua nhất thời thế yếu, quốc nạn phủ đầu, bắt đầu có anh hùng xuất thế, Tần mỗ có lòng tin, nay bên trên phấn chấn, rút kinh nghiệm xương máu, trên dưới Vũ triều một lòng, ngày sau nhất định có thể đánh bại Nữ Chân, thu phục Trung Nguyên. Chẳng qua mọi chuyện có đạo lý, thất bại của Vũ triều ta, bắt đầu từ ma đầu kia giết vua, muốn phấn chấn Vũ triều, ma đầu kia mà không chết, Vũ triều ta thủy chung như nghẹn trong cổ họng, khó nói đến việc phấn chấn, bởi vậy, tiểu đệ cho rằng, trước khi đánh bại Ninh Nghị, nhất định phải bắt Ninh Nghị trước, giết hắn tế cờ, thượng cáo với trời, như vậy thiên đạo mới có thể lần nữa bảo hộ Vũ triều ta!
Lý Tần trầm mặc một lát, cũng chỉ có thể gật đầu cười:
- Hiền đệ cao kiến, ngu huynh sẽ suy nghĩ kỹ càng hơn. Có điều, cũng có một số chuyện như ta thấy, là hiện giờ có thể đi làm... tuy Ninh Nghị giảo hoạt gian trá, nhưng cực hiểu nhân tâm nhân tính, hắn dùng rất nhiều cách giáo hóa đám người dưới trướng, cho dù binh sĩ bên dưới, cũng có rất nhiều cuộc họp và bài giảng truyền thụ cho bọn họ... cách nghĩ chiến đấu cho bản thân mình, kích phát ra sĩ khí như vậy, mới có thể đánh ra chiến tích khiến người kiêu ngạo. Nhưng mà những cách nghĩ này của hắn, thực ra là có vấn đề, cho dù kích thích được chính trực trong lòng người, tương lai cũng khó dùng nó để trị quốc, khiến ai nấy có ý nghĩ tự chủ, tuyệt đối không phải một chút khẩu hiệu là có thể làm được, cho dù nhìn thì kêu gọi cuồng nhiệt, đánh đến lợi hại, tương lai có một ngày, cũng tất sẽ sụp đổ tan tành...
- Ma đầu kia đi ngược lại đại thế của thiên hạ, quyết không thể lâu dài!
Tần Chinh nói.
- Nhưng mà, thủ đoạn, phương pháp giáo hóa thế nhân này, chưa hẳn không thể làm.
Lý Tần nói.
- Đạo của Nho gia ta, hy vọng tương lai có một ngày, người người đều có thể hiểu đạo lý, trở thành quân tử. Vi ngôn đại nghĩa của thánh nhân, giáo hóa một số người, nhưng vi ngôn đại nghĩa, suy cho cùng khó mà lý giải, nếu vĩnh viễn đều cầu vẻ đẹp của vi ngôn đại nghĩa này, vậy từ đầu đến cuối sẽ có rất nhiều người, khó mà đến được đại đạo. Ở Tây Bắc, ta đã từng gặp qua binh sĩ trong Hắc Kỳ quân, sau đó đi theo rất nhiều nạn dân sống lưu lạc, cũng từng thực sự thấy qua dáng vẻ của những người này, mông muội vô tri, hán tử nông dân, hạ cửu lưu, những hạng người chất phác gặp người không nói nổi một câu nào kia, trong lòng ta bèn nghĩ, liệu có thể có phương pháp khiến những người này, ít nhiều hiểu một chút đạo lý đây?
- Bên phía Ninh Nghị, chí ít có một điều là đúng: Phương pháp truy nguyên, có thể khiến thiên hạ vật tư sung túc đầy đủ, nghiên cứu tỉ mỉ quy luật trong đó, phương pháp tạo giấy, in ấn, rất có triển vọng, vậy thì, điều đầu tiên, là khiến người thiên hạ, có thể đọc sách biết chữ...
- Việc này tất nhiên là không gì tốt hơn, có điều ta thấy cũng chưa chắc là do ma đầu đó sáng tạo ra.
- Nếu có thể đọc sách biết chữ, đầy đủ giấy, bước tiếp theo, lại có một vấn đề, vi ngôn đại nghĩa của thánh nhân, người bình thường chỉ có thể đọc chữ, không thể hiểu nghĩa của nó. Trong này, liệu có thể có phương pháp nào tiện lợi hơn, để mọi người hiểu được đạo lý trong đó, đây cũng là một cách mà trong Hắc Kỳ quân đã dùng, Ninh Nghị gọi nó là “bạch thoại văn”, đem ngôn ngữ viết trên giấy biểu đạt như cách nói ngoài miệng của chúng ta, cứ như vậy, đám đông có thể dễ dàng xem hiểu... trong thư xã Minh Đường ta cho in những câu chuyện thoại bản này, không khác chút nào với giọng điệu kể chuyện, tương lai bèn có thể dùng nó để chú thích điển tịch, kể rõ đạo lý.
- Giải thích, Bạch thoại là thuật từ đề cập đến các dạng văn viết tiếng trung dựa trên các phương ngôn khác nhau được nói trên khắp Trung Quốc, khác với văn ngôn là dạng văn viết tiêu chuẩn được sử dụng xuyên suốt cho tới đầu thế kỷ hai mươi.
Thoại bản: là một cách gọi khác của tiểu thuyết, nó được xuất hiện vào đời Tống và được coi là tiền thân của tiểu thuyết theo nghĩa hiện đại. Thoại bản chủ yếu kể chuyện lịch sử và đời sống xã hội đương thời, nó cũng được dùng làm cốt truyện cho các tác phẩm sau này.
Hết giải thích.
- Sao có thể như vậy!
Tần Chinh trợn tròn hai mắt.
- Câu chuyện thoại bản, chẳng qua... chẳng qua là thứ viết ra để vui đùa, lời nói của thánh nhân, vi ngôn đại nghĩa, lại là... lại là không thể nào có chút sai lệch! Nói tường tận giải thích tỉ mỉ, giải thích đến mức giống như nói chuyện... không được, không được như vậy đâu!
- Tại sao không được?
Tần Chinh kia suy cho cùng là có chút bản lĩnh, trong đầu hỗn loạn một lát:
- Ví như, ví như chúng ta nói chuyện, hôm nay, ở đây, nói chuyện này, những chuyện này đều là có thể xác định được. Lúc này chúng ta trích dẫn lời của thánh nhân, lời của thánh nhân, bèn tương ứng với ý nghĩa cụ thể mà chúng ta đã nói. Nhưng lời của thánh nhân, nó chính là ý nghĩa sâu xa, không đâu không thể dùng, hôm nay ngươi giải thích cặn kẽ rồi, người bình thường xem rồi, không thể phân biệt, bèn cho rằng vi ngôn đại nghĩa kia, chỉ dùng vào chỗ đó, vậy ý nghĩa sâu xa sẽ bị tiêu giảm. Sao có thể làm chuyện như vậy được!
- Tần hiền đệ nói rất phải, nhưng mà ta nghĩ, đã tới tay rồi, cũng không gì không thể...
- Không thể, tự nhiên không thể...
- Theo chúng ta nghĩ, có thể dùng câu chuyện, cố gắng giải thích hàm nghĩa của nó trước, có thể lấy ví dụ, trình bày nhiều một chút... Tần hiền đệ, chuyện này chung quy là phải làm, hơn nữa, việc gấp ngay trước mắt, không thể không làm...